Imaxe: Sistema de robot por cables e realidade virtual desenvolto polo grupo EN.EDI no proxecto Virtual R3 (Duvi)
O grupo EN.EDI presenta en Bruxelas un sistema robótico de rehabilitación con realidade virtual
Actualmente só está en funcionamento na EEI
O grupo de investigación de Enxeñaría Eficiente e Dixital, EN.EDI, da Escola de Enxeñaría Industrial, acaba de presentar na feira Stereopsia 2024 en Bruxelas un prototipo a escala do traballo que veñen desenvolvendo durante os últimos anos: trátase dun sistema robótico de rehabilitación médica para extremidades inferiores, un dos principais resultados de VirtualR3, Virtual Reality in Robotic Movements Assistance for Rehabilitation. É, á súa vez, dun dos subproxectos do consorcio europeo EMIL, European Media and Immersion Lab, no que a Universidade de Vigo participa canda a outras 16 institucións europeas.
O sistema presentado no mencionado evento Stereopsia, que do 9 a o 11 de decembro reuniu profesionais da investigación e do sector da realidade estendida na capital belga, consiste nunha contorna de rehabilitación robótica equipada con realidade virtual. Poderán beneficiarse dela pacientes con distintos graos de necesidades terapéuticas. Dunha banda, o movemento: os pacientes son sostidos e movidos por un robot de cables (Cable-Driven Paralell Robot, ou CPDR). Este detecta os impulsos da persoa paciente para inferir a intención do movemento, que o propio robot segue e apoia. Doutra, a inmersión: grazas ao uso dunhas lentes virtuais, a persoa usuaria pode somerxerse en distintas escenas para facer máis fácil de levar o proceso de rehabilitación. Sempre baixo continua supervisión médica e con opcións de axuste de forzas, impulsos ou escenarios virtuais.
Paseo virtual pola praia de Samil desde Bruxelas
Julio Garrido Campos, director do grupo EN.EDI e investigador principal do proxecto, aclara que ante a imposibilidade de trasladar o robot da UVigo a Bruxelas tiveron que desenvolver un prototipo a escala. Grazas a el, asistentes a Stereopsia 2024 puideron gozar dun paseo virtual pola praia de Samil. Garrido explica que o robot conta con oito motores que controlan individualmente a lonxitude e tensión de oito cables. Soltándoos e recolléndoos de xeito preciso, son capaces de mover, en espazos amplos e todas as direccións, unha estrutura central que sostén a persoa paciente sobre un arnés.
A experiencia presentada ilustra un dos modos de funcionamento do dispositivo, no que é a persoa, movéndose libremente por unha escena virtual, a que guía ao robot, que segue en tempo real o movemento das lentes. O robot, ademais, está sempre no punto en que se atopa a persoa usuaria; así é capaz de sostela en caso de necesidade.
Á espera do ensaio clínico
Julio Garrido destaca o “inestimable apoio” do Servizo de Medicina Física e Rehabilitación do Complexo Hospitalario Universitario de Vigo, da man do seu director, o doutor Francisco Javier Juan García, e o seu equipo. Garrido fala da intención de levar a cabo un ensaio clínico, o que levará tempo por mor de todas as autorizacións necesarias. Tamén están a buscar novo financiamento para sufragar eses gastos.
A instalación montada nos laboratorios da Escola de Enxeñaría Industrial permite máis modos de funcionamento, como o modo háptico, no que a través da sensorización das forzas que exerce a persoa paciente sobre as estruturas que a están a soster, traslada as súas intencións de movemento ao control do robot.
Ademais, mediante unha aplicación médica, o persoal sanitario pode axustar en tempo real distintas variables do exercicio de rehabilitación, como a porcentaxe de peso corporal da que se quere liberar ás pernas ou a resistencia ao movemento en determinadas direccións. Tamén se poden controlar as escenas virtuais que se mandan ás gafas e o camiño a seguir dentro dela.
Equipo de traballo
Xunto a Julio Garrido participaron nas demostracións en Bruxelas os investigadores do proxecto Daniel do Olmo e Enrique Riveiro. Foron nesta ocasión a cara visible dun proxecto do que tamén forman parte os investigadores Uxía Pérez, Josué Rivera e Diego Silva, así como o técnico de laboratorio Manuel de la Torre.
Acudiron a Bruxelas como integrantes do consorcio europeo EMIL no que participan como socios, entre outros, a Universidade de Aalto (Filandia), Pompeu Fabra (España), Bath (Reino Unido) ou a alemá Filmakademie Baden-Württemberg, entre outras.
Máis información